[ Pobierz całość w formacie PDF ]
sakramentu.
4. Wyżej powiedziano (4), że do udzielania chrztu używa się wody jako materii,
ponieważ woda jest wszędzie łatwo dostępna. Lecz olej z oliwek nie znajduje się
wszędzie, jeszcze bardziej balsam. A więc krzyżmo sporządzane z tych
składników nie jest odpowiednią materią tego sakramentu.
W b r e w temu papież Grzegoż pisze: Kapłani niech się nie ważą znaczyć
krzyżmem świętym ochrzczone dzieci na czole (5). A więc krzyżmo jest materią
tego sakramentu.
O d p o w i e d z : Krzyżmo jest odpowiednią materią tego sakramentu. Jak
bowiem wyżej powiedziano (6), sakrament ów daje pełność Ducha Zwiętego dla
wzmożenia sił duchowych, co przysługuje wiekowi dojrzałemu. Człowiek
bowiem, którego dotychczasowe dziecięce życie obracało się poniekąd koło jego
własnej osoby, doszedłszy do dojrzałego wieku, zaczyna już swoim
postępowaniem oddziaływać na innych. Olej zaś oznacza łaskę Ducha Zwiętego.
Toteż psalmista pisze o Chrystusie: Bóg namaścił Ciebie olejkiem radości (7), a
to z powodu pełni Ducha Zwiętego, którą posiadał. I dlatego olej jest materią
odpowiednią tego sakramentu. Miesza się go z balsamem, jako że on wydaje silną
miłą woń wokół się roznoszącą, co nawiązuje do słów Pawłowych: Jesteśmy miłą
Bogu wonnością Chrystusa (8). A chociaż istnieją rozmaite pachnidła, używa się
jednak szczególnie balsamu z powodu jego nadzwyczajnego zapachu, a także
ponieważ chroni ciało od zepsucia. Tę myśl wyraża Syrach słowami: Jako balsam
nie mieszany wonność moja (9).
Na l. Chrystus na mocy władzy, jaką ma nad sakramentami, udzielił apostołom
rzeczy tego sakramentu, tj. pełni Ducha Zwiętego, bez sakramentu, a to dlatego, że
oni, jak pisze św. Paweł: Otrzymali pierwsze dary Ducha Zwiętego (10).
Niemniej jednak i owe postrzegalne znaki towarzyszące udzielaniu apostołom
Ducha Zwiętego mają jakieś podobieństwo do materii tego sakramentu. Bowiem
Duch Zwięty zstąpił na nich w postaci ognia, a to bodajże oznacza to samo co olej,
z tą różnicą, że ogień jest stroną czynną, zaś olej, jako materia i zarzewie ognia,
jest stroną bierną. A ta symbolika jest słuszna, bowiem łaska Ducha Zwiętego
149
miała spływać na innych poprzez apostołów. Dalej, Duch Zwięty zstąpił na
apostołów w postaci języka, a to bodajże oznacza to samo co balsam, mianowicie
przekazywanie innym, z tą różnicą, że język czyni to poprzez mowę zaś balsam
poprzez woń. Chodzi o to, że apostołowie zostali napełnieni Duchem Zwiętym
jako nauczyciele wiary, natomiast inni wierni, jako wykonawcy tej nauki, stając
się przez to zbudowaniem dla wiernych.
Również gdy apostołowie wkładali ręce lub także głosili słowo Boże,
pełnia Ducha Zwiętego zstępowała na wiernych przez postrzegalne znaki,
podobnie jak na początku zstępowała na apostołów. Toteż Piotr powiada: Kiedy
zacząłem mówić, Duch Zwięty zstąpił na nich, jak na nas na początku (11). Nie
była więc potrzebna postrzegalna materia sakramentalna, skoro sam Bóg w
cudowny sposób dawał postrzegalne znaki.
Gdy jednak takowe znaki nie pojawiały się, apostołowie powszechnie
używali krzyżama przy udzielaniu tego sakramentu. Mówi bowiem Dionizy:
Istnieje taka doskonaląca czynność, którą nasi przewodnicy, tj. apostołowie,
nazywają ofiarą krzyżma (12).
Na 2. Dano nam sakrament chrztu po prostu dla otrzymania duchowego życia; i
dlatego jego odpowiednią materią jest prosta, niezłożona woda. Natomiast
sakrament bierzmowania dano dla otrzymania pełni Ducha Swietego, którego
działanie przybiera rozmaite postacie, stosownie do słów Księgi Mądrości: Jest
bowiem w niej [w mądrości] Duch Zwięty jedyny, wieloraki (13) oraz św. Pawła:
Różne są dary łaski, lecz ten sam Duch (14). Stąd też odpowiednią materią tego
sakramentu jest materia złożona.
Na 3. Właściwości oleju symbolizujące Ducha Zwiętego raczej występują w oleju
z oliwek niż w jakimkolwiek innym. Drzewo bowiem oliwne ma zawsze zielone
liście, przez co oznacza świeżość życia i miłosierdzie Ducha Zwiętego.
Co więcej, gdy mowa o oleju, to właściwie ma się na myśli olej z oliwek. On też
jest przede wszystkim używany w miejscach, gdzie można go mieć. Każda zaś
inna ciecz zwie się olejem ze względu na podobieństwo do niego. A jeśli jest
powszechnie używana, to tylko jako namiastka tam, gdzie nie ma oleju z oliwek. I
dlatego jedynie ten olej bywa stosowany do tego i do niektórych innych
sakramentów.
Na 4. Chrzest jest sakramentem bezwzględnie koniecznym. I dlatego jego materia
powinna znajdować się wszędzie. Natomiast sakrament bierzmowania nie jest tak
jak on konieczny. Wystarczy więc, żeby jego materię można było łatwo
rozprowadzić na wszystkie miejsca ziemi.
150
A r t y k u ł 3
CZY KRZY%7łMO MA BY WPIERW KONSEKROWANE PRZEZ BISKUPA? /115/
Zdaje się, że do tego sakramentu nie jest konieczne, żeby jego materia - krzyżmo,
była wpierw konsekrowana przez biskupa, bo:
1. Chrzest dający pełne odpuszczenie grzechbw nie mniejszą ma skuteczność niż
sakrament bierzmowania. Otóż do chrztu używa się wody, którą się wpierw
poświęca. To jednak poświęcenie nie jest konieczne do ważności sakramentu,
ponieważ w nalglącym wypadku można je opuścić. A więc do ważności
sakramentu bierzmowania nie jest konieczne, żeby krzyżmo było konsekrowane
przez biskupa. [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl exclamation.htw.pl
sakramentu.
4. Wyżej powiedziano (4), że do udzielania chrztu używa się wody jako materii,
ponieważ woda jest wszędzie łatwo dostępna. Lecz olej z oliwek nie znajduje się
wszędzie, jeszcze bardziej balsam. A więc krzyżmo sporządzane z tych
składników nie jest odpowiednią materią tego sakramentu.
W b r e w temu papież Grzegoż pisze: Kapłani niech się nie ważą znaczyć
krzyżmem świętym ochrzczone dzieci na czole (5). A więc krzyżmo jest materią
tego sakramentu.
O d p o w i e d z : Krzyżmo jest odpowiednią materią tego sakramentu. Jak
bowiem wyżej powiedziano (6), sakrament ów daje pełność Ducha Zwiętego dla
wzmożenia sił duchowych, co przysługuje wiekowi dojrzałemu. Człowiek
bowiem, którego dotychczasowe dziecięce życie obracało się poniekąd koło jego
własnej osoby, doszedłszy do dojrzałego wieku, zaczyna już swoim
postępowaniem oddziaływać na innych. Olej zaś oznacza łaskę Ducha Zwiętego.
Toteż psalmista pisze o Chrystusie: Bóg namaścił Ciebie olejkiem radości (7), a
to z powodu pełni Ducha Zwiętego, którą posiadał. I dlatego olej jest materią
odpowiednią tego sakramentu. Miesza się go z balsamem, jako że on wydaje silną
miłą woń wokół się roznoszącą, co nawiązuje do słów Pawłowych: Jesteśmy miłą
Bogu wonnością Chrystusa (8). A chociaż istnieją rozmaite pachnidła, używa się
jednak szczególnie balsamu z powodu jego nadzwyczajnego zapachu, a także
ponieważ chroni ciało od zepsucia. Tę myśl wyraża Syrach słowami: Jako balsam
nie mieszany wonność moja (9).
Na l. Chrystus na mocy władzy, jaką ma nad sakramentami, udzielił apostołom
rzeczy tego sakramentu, tj. pełni Ducha Zwiętego, bez sakramentu, a to dlatego, że
oni, jak pisze św. Paweł: Otrzymali pierwsze dary Ducha Zwiętego (10).
Niemniej jednak i owe postrzegalne znaki towarzyszące udzielaniu apostołom
Ducha Zwiętego mają jakieś podobieństwo do materii tego sakramentu. Bowiem
Duch Zwięty zstąpił na nich w postaci ognia, a to bodajże oznacza to samo co olej,
z tą różnicą, że ogień jest stroną czynną, zaś olej, jako materia i zarzewie ognia,
jest stroną bierną. A ta symbolika jest słuszna, bowiem łaska Ducha Zwiętego
149
miała spływać na innych poprzez apostołów. Dalej, Duch Zwięty zstąpił na
apostołów w postaci języka, a to bodajże oznacza to samo co balsam, mianowicie
przekazywanie innym, z tą różnicą, że język czyni to poprzez mowę zaś balsam
poprzez woń. Chodzi o to, że apostołowie zostali napełnieni Duchem Zwiętym
jako nauczyciele wiary, natomiast inni wierni, jako wykonawcy tej nauki, stając
się przez to zbudowaniem dla wiernych.
Również gdy apostołowie wkładali ręce lub także głosili słowo Boże,
pełnia Ducha Zwiętego zstępowała na wiernych przez postrzegalne znaki,
podobnie jak na początku zstępowała na apostołów. Toteż Piotr powiada: Kiedy
zacząłem mówić, Duch Zwięty zstąpił na nich, jak na nas na początku (11). Nie
była więc potrzebna postrzegalna materia sakramentalna, skoro sam Bóg w
cudowny sposób dawał postrzegalne znaki.
Gdy jednak takowe znaki nie pojawiały się, apostołowie powszechnie
używali krzyżama przy udzielaniu tego sakramentu. Mówi bowiem Dionizy:
Istnieje taka doskonaląca czynność, którą nasi przewodnicy, tj. apostołowie,
nazywają ofiarą krzyżma (12).
Na 2. Dano nam sakrament chrztu po prostu dla otrzymania duchowego życia; i
dlatego jego odpowiednią materią jest prosta, niezłożona woda. Natomiast
sakrament bierzmowania dano dla otrzymania pełni Ducha Swietego, którego
działanie przybiera rozmaite postacie, stosownie do słów Księgi Mądrości: Jest
bowiem w niej [w mądrości] Duch Zwięty jedyny, wieloraki (13) oraz św. Pawła:
Różne są dary łaski, lecz ten sam Duch (14). Stąd też odpowiednią materią tego
sakramentu jest materia złożona.
Na 3. Właściwości oleju symbolizujące Ducha Zwiętego raczej występują w oleju
z oliwek niż w jakimkolwiek innym. Drzewo bowiem oliwne ma zawsze zielone
liście, przez co oznacza świeżość życia i miłosierdzie Ducha Zwiętego.
Co więcej, gdy mowa o oleju, to właściwie ma się na myśli olej z oliwek. On też
jest przede wszystkim używany w miejscach, gdzie można go mieć. Każda zaś
inna ciecz zwie się olejem ze względu na podobieństwo do niego. A jeśli jest
powszechnie używana, to tylko jako namiastka tam, gdzie nie ma oleju z oliwek. I
dlatego jedynie ten olej bywa stosowany do tego i do niektórych innych
sakramentów.
Na 4. Chrzest jest sakramentem bezwzględnie koniecznym. I dlatego jego materia
powinna znajdować się wszędzie. Natomiast sakrament bierzmowania nie jest tak
jak on konieczny. Wystarczy więc, żeby jego materię można było łatwo
rozprowadzić na wszystkie miejsca ziemi.
150
A r t y k u ł 3
CZY KRZY%7łMO MA BY WPIERW KONSEKROWANE PRZEZ BISKUPA? /115/
Zdaje się, że do tego sakramentu nie jest konieczne, żeby jego materia - krzyżmo,
była wpierw konsekrowana przez biskupa, bo:
1. Chrzest dający pełne odpuszczenie grzechbw nie mniejszą ma skuteczność niż
sakrament bierzmowania. Otóż do chrztu używa się wody, którą się wpierw
poświęca. To jednak poświęcenie nie jest konieczne do ważności sakramentu,
ponieważ w nalglącym wypadku można je opuścić. A więc do ważności
sakramentu bierzmowania nie jest konieczne, żeby krzyżmo było konsekrowane
przez biskupa. [ Pobierz całość w formacie PDF ]